CentOS là gì? Hệ điều hành CentOS có dễ sử dụng không?
Thịnh Văn Hạnh 25/11/2022 1496 Lượt xem Chia sẻ bài viết
Nếu bạn không xa lạ gì với Linux thì hẳn bạn đã từng nghe đến cái tên CentOS. Đặc biệt là khi bạn quản lý và phát triển doanh nghiệp trên Internet. Chính vì vậy, bài viết này BKNS sẽ giới thiệu đến bạn về hệ điều hành CentOS là gì. Mời bạn cùng đón đọc
Tóm Tắt Bài Viết
CentOS là gì?
CentOS viết tắt bởi Community Enterprise Operating System. Đây là một hệ điều hành miễn phí được xây dựng và phát triển dựa trên hệ điều hành mã nguồn mở Linux. Nó hoàn toàn tương thích với chức năng thực tế của RHEL (Red Hat Enterprise Linux) – bản được dùng nhiều nhất trong giới doanh nghiệp chuyên về mảng IT trên thế giới.
Xem thêm: Ubuntu là gì? Tất cả thông tin về hệ điều hành Ubuntu
Lịch sử hình thành của CentOS
CentOS ra mắt vào tháng 5 năm 2004. Tuy nhiên, đến tháng 7 năm 2009, CentOS đột ngột thông báo Lance Davis – người sáng lập của hệ điều hành này đã mất tích trong suốt năm 2008 trong khi vẫn đang giữ tên miền đăng ký của CentOS và tài khoản Paypal. Sự kiện này khiến hoạt động của CentOS tạm thời bị gián đoạn. Đến tháng 8 năm 2009, nhóm CentOS bất ngờ đưa ra thông báo rằng đã liên lạc thành công với Lance Davis và nhận lại được tên miền centos.info, centos.org.
Tháng 7, 2010, hệ điều hành CentOS chính thức trở lại. Sau đó trở thành bản phân phối Linux phổ biến nhất.
Tháng 1, 2014, Red Hat tuyên bố sẽ tài trợ cho CentOS để tạo ra môi trường lập trình tốt nhất cho coder. Kể từ đó, Red Hat chính thức trở thành đơn vị sở hữu CentOS.
Cho đến thời gian hiện nay, CentOS đã pháp hành 6 phiên bản chính (từ CentOS 3 -> CentOS 8).Phiên bản được nhiều người sử dụng nhiều nhất hiện nay là CentOS 7.4 được phát hành ngày 13/9/2017. Phiên bản mới nhất của CentOS hiện nay là CentOS 8 được phát hành vào ngày 19 tháng 05
Ai nên sử dụng CentOS?
- CentOS cung cấp các chức năng và tính ổn định giống như Red Hat Enterprise Linux. Do đó, CentOS hoàn hảo cho hệ điều hành máy chủ Linux nâng cao. Bạn có thể sử dụng CentOS nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp thay thế RHEL miễn phí.
- Tuy nhiên, vì vẫn duy trì chi phí quản lý gói nên CentOS cũng khá thân thiện với người mới bắt đầu. Nhìn chung, CentOS là phương án thay thế Red Hat Enterprise Linux miễn phí tốt nhất.
- CentOS chủ yếu xây dựng để phát triển cho dòng máy chủ vì vậy nên việc phục vụ các nhu cầu về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp sẽ mạnh nhất.
Một số thông tin về CentOS
Bạn có thể tham khảo trang chủ của hệ điều hành CentOS ở: https://www.centos.org/ .
- Hình thức cập nhật hệ thống CentOS: Thông qua câu lệnh Yum .
- Mã nguồn mà CentOS sử dụng là mã nguồn mở tương tự Red Hat. CentOS có thể tương thích hoàn toàn với các phần mềm chạy trên Red Hat. Đặc biệt là với các phiên bản CentOS 5.0 trở về sau.
- Người dùng CentOS có thể nhờ đến sự hỗ trợ kỹ thuật của cộng đồng lập trình thông qua các kênh social như diễn đàn, chat room hoặc list chính thức,…
Tuy nhiên, hệ điều hành CentOS chỉ hỗ trợ các kiến trúc x86 (kiến trúc tập lệnh được xây dựng dựa trên bộ vi xử lý 8086 của Intel). Cụ thể là:
Kiến trúc tập lệnh x86 32 bit
Kiến trúc tập lệnh x86-64 (hay còn gọi là x64, AMD64 hoặc Intel64)
Ưu điểm của CentOS
Hệ điều hành CentOS là một trong những bản phân phối Linux rộng rãi nhất hiện nay. Nó được đánh giá rất cao nhờ những ưu điểm vượt trội sau:
- CentOS có rất nhiều tính năng hỗ trợ được phát triển và xây dựng từ chính cộng đồng đã tạo ra nó.
- Do có tính tương đồng với RHEL nên CentOS là một môi trường rất tốt để lập trình.
- CentOS có khả năng vận hành tốt, mượt mà trên các mainframe, đặc biệt là GUI, KDE, GNOME,…
- CentOS tạo ra một môi trường giống như trên desktop, rất đơn giản . Bạn có thể sử dụng, tùy chỉnh dễ dàng với sự hỗ trợ của cộng đồng mạng và Red Hat.
- Môi trường mà CentOS tạo ra có tính ổn định cao nên rất được ưa chuộng bởi các doanh nghiệp.
- CentOS được Red Hat cung cấp nhiều mã nguồn và trình quản lý gói RPM.
- CentOS có nhiều cấp độ bảo mật khác nhau, vì vậy nó là sự lựa chọn an toàn nhất để bảo mật thông tin kinh doanh cho doanh nghiệp.
Hướng dẫn cài đặt CentOS cơ bản
Tải và cài đặt
Link download CentOS 8 https://www.centos.org/download/
Tạo máy ảo hoặc đưa đĩa vào ổ đĩa của máy cần cài. Tùy thuộc vào nhu cầu bạn cài CentOS cho máy chủ ảo hay máy tính cá nhân.
Khởi động máy và chọn boot vào CentOS. Lựa chọn dòng Install CentOS Linux 8.0.1905
Chọn ngôn ngữ cho hệ điều hành.
Chọn ổ cứng để cài CentOS trong Installation Destination.
Sau khi chọn Done, ta sẽ quay về giao diện tiếp và chọn mục Software Selection để lựa chọn chế độ không dùng GUI.
Chọn chế độ Minimal Install để không sử dụng GUI cho hệ điều hành sau này. Sau đó chọn Done.
Nên chọn timezone chuẩn với giờ Việt Nam để dễ sử dụng hơn.
Chọn Network & Host Name để cấu hình IP và hostname.
Ta sẽ có giao diện chọn hostname và IP bên dưới. Ta click vào nút OFF để máy có kết nối về network.
Sau đó nhập host name tùy thích và chọn Apply.
Chọn mục Configure để cấu hình card mạng ở chế độ start cùng OS.
Chọn tab Genaral và tích vào nút Automaticaly Connect to this network when it is avaible
Sau khi về menu chính, ta chọn Begin Instalation để thực hiện cài đặt.
Sau đó nhập mật khẩu cho tài khoản root. Lưu ý ghi nhớ mật khẩu này để sử dụng sau này.
Chọn nút Reboot để máy khởi động lại. Bắt đầu đăng nhập vào OS với tài khoản root và mật khẩu nhập trước đó.
Đăng nhập vào máy sau khi cài
Sau khi cài xong, máy sẽ khởi động lại và xuất hiện giao diện để ta nhập tài khoản & mật khẩu.
Nhập tài khoản root và mật khẩu.
Sau khi nhập thành công, kiểm tra IP và kernel của máy CentOS 8 bằng các lệnh ip a để biết IP và uname -rms để biết phiên bản kerenl
Tới đây, ta đã kết thúc việc cài CentOS 8. Hãy sử dụng các phần mềm SSH khác để truy cập vào máy CentOS 8 để kiểm tra thêm. Ngoài CentOS, để biết thêm về SSH vui lòng xem bài viết “SSH là gì“.
Đăng nhập thử và kiểm tra việc kết nối internet.
Một số lưu ý về CentOS là gì
- Nên sử dụng phiên bản 5.0 trở lên vì sẽ dễ dàng cấu hình các chương trình chạy trên Red Hat, về mặt lệch thì Fedora ,CentOS và Red Hat là giống nhau.
- Nên bắt đầu học từ giao diện dòng lệnh. Tuy nhiên, thường thì 1 lệnh có rất nhiều các options vì vậy ta nên dùng lệnh sau để dễ xem. Hệ thống sẽ hiển thị các options theo trang man (lệnh muốn xem options) | less. Ví dụ : man who | less –
- Linux không có khái niệm các ổ logic như C,D,E. Bạn có cắm bao nhiêu ổ cứng vào thì Linux coi nó như 1 thư mục lưu trữ nhiều các thư mục con khác.
Một số lệnh cơ bản trong CentOS mà bạn cần nhớ
Đây là một tập hợp các lệnh sẽ giúp bạn làm việc
- ls – liệt kê ra nội dung thư mục
- cd – thay đổi thư mục hoặc điều hướng đến một thư mục khác với thư mục hiện tại.
- mv – di chuyển một file từ một thư mục đến một vị trí khác hoặc cũng để đổi tên một file.
- man – lấy hướng dẫn sử dụng về bất kỳ lệnh nào khác sẽ được sử dụng trong Hệ điều hành.
- mkdir – tạo các thư mục mới (và cả thư mục con).
- rmdir – xóa thư mục. Việc thêm rf sẽ loại bỏ đệ quy các file và thư mục trong thư mục được đề cập.
- touch – tạo một file trống.
- rm – Giống như rmdir xóa các thư mục, rm xóa các file.
- locate – Lệnh này sẽ giúp bạn xác định vị trí một file trong toàn bộ lưu trữ.
- clear – xóa màn hình terminal.
- sudo yum update – cập nhật tất cả các gói đã cài đặt.
- sudo yum install <package name> – cài đặt gói được đề cập.
Ta có thể viết tập hợp các lệnh theo một chuỗi các nhiệm vụ sẽ được thực hiện trong một file có phần mở rộng . sh và thực thi tất cả chúng cùng một lúc bằng cách chạy file .sh (được gọi là ‘shell script’) bằng cách sử dụng lệnh sh <filename> .sh
Kết luận
Trên đây là toàn bộ kiến thức về hệ điều hành CentOS là gì mà BKNS muốn gửi tới bạn. Hy vọng rằng sau bài viết này, bạn sẽ biết và có thể tự cài đặt CentOS dễ dàng. Nếu còn bất cứ thắc mắc gì, đừng ngại để lại comment bên dưới để được giải đáp.
Đừng quên, BKNS là đơn vị cung cấp các dịch vụ tên miền, hosting giá rẻ, email, chứng chỉ SSL, Vps, cho thuê Server, thiết kế web chuyên nghiệp. Bạn có thể liên hệ với BKNS qua số điện thoại 1900.63.68.09 hoặc “kinhdoanh@bkns.vn” khi có nhu cầu.
Đọc thêm: Hướng dẫn tăng bảo mật hosting Linux