Code Refactoring là gì? Tìm hiểu chi tiết về Code Refactoring

Code Refactoring là khái niệm quen thuộc đối với các lập trình viên. Trong đó, Refactoring (tái cấu trúc) nhằm chỉ hành động làm “sạch” và thiết kế lại cấu trúc của code. Trong bài viết BKNS cùng bạn tìm hiểu cụ thể Code Refactoring là gì và những lợi ích thiết thực của nó trong thiết kế. 

Định nghĩa Code Refactoring

Code Refactoring là gì?

Code Refactoring là quá trình tái cấu trúc code nhằm cải thiện hệ thống phần mềm mà không làm thay đổi hành vi bên ngoài của code.

Mục đích chính của việc refactoring code là làm cho các đoạn code trở nên “sạch”, gọn gàng, hiệu quả và dễ bảo trì hơn. Ngoài ra, quá trình này còn giúp hệ thống phần mềm cải thiện hiệu suất, bảo mật và tăng khả năng mở rộng.

>> Tham khảo: Code là gì?

Tại sao nên thực hiện Code Refactoring?

Code smells (code không chất lượng) và Technical debt (“nợ” kỹ thuật) là những đoạn code cần được Code Refactoring.

Code smells

Đây là thuật ngữ chỉ dấu hiệu nghiêm trọng có thể xảy ra với các đoạn code  như:

• Đoạn code dư thừa hoặc giống hệt nhau. 
• Khai báo ra biến (variables) nhưng không được sử dụng ở bất cứ đâu trong chương trình. 
• Code được thiết kế quá phức tạp và dài dòng. 
• Code có quá nhiều điều kiện và vòng lặp nên cần “đập đi xây lại” khi có điều kiện thay đổi. 
• Thay đổi phụ thuộc vào những đoạn code hoặc module khác. 

Technical debt

Technical debt (Nợ kỹ thuật) được hiểu là khối lượng công việc cần giải quyết trong dự án về công nghệ thông tin. Sự tồn tại của khối lượng công việc này là do lập trình viên lựa chọn một giải pháp dễ dàng, tiết kiệm thời gian từ đầu nhưng thiếu hiệu quả.  Thay vì sử dụng một cách tiếp cận hiệu quả nhưng mất nhiều thời gian hơn. 

Khi nào cần Code Refactoring?

Các trường hợp cần Code Refactoring có thể liệt kê: 

• Technical debt quá nhiều: Nợ kỹ thuật quá nhiều khiến dự án ngày càng chứa nhiều đoạn code phức tạp và khó hiểu. Các lỗi kiến ​​trúc và giảm khả năng mở rộng.
• Cần mở rộng quy mô: Code Refactoring giúp tiết kiệm thời gian khi bổ sung thêm chức năng mới. Hoặc các vấn đề xuất hiện trong quá trình triển khai sản phẩm.
• Cần làm cho code dễ hiểu hơn: Điều này giúp mọi nhân sự đều có thể hiểu và thực hiện được, cả nhân sự mới hay cũ. 
• Khi cần giảm chi phí nâng cấp và hỗ trợ: Code “sạch” và có cấu trúc tốt sẽ mất ít thời gian hơn để cập nhật và bảo trì.
• Quy tắc 3 (Rule of 3): Lần đầu tiên khi cần thiết kế, bạn cần ưu tiên hoàn thành kể cả khi chứa code smells. Lần thứ hai khi thực hiện thay đổi, bạn chưa thể thay thế hoàn toàn bằng code sạch. Sang lần thứ ba, hãy bắt đầu lại. 

Lợi ích của Code Refactoring

• Đơn giản hóa việc hỗ trợ cập nhật code: Tái cấu trúc giúp code dễ cập nhật, lập trình viên đơn sẽ giản hóa việc triển khai chức năng. Ngoài ra còn giúp tiết kiệm ngân sách bảo trì vì cần ít thời gian hơn.
• Giảm khả năng xảy ra lỗi trong tương lai: Tái cấu trúc code giúp hạn chế khả năng gặp lỗi. Thay vì sửa lỗi, nhà phát triển có thể dành thời gian để triển khai chức năng tối ưu và cần thiết hơn. 
• Dễ hiểu đối với tất cả mọi người: Việc tái cấu trúc lại code giúp cho những lập trình viên mới tiếp nhận dễ hiểu và xử lý. Không chỉ với những ai làm lâu năm. 

>> Có thể bạn sẽ thích: Endpoint Security là gì? Giải pháp Endpoint Security làm việc từ xa

Các phương pháp Code Refactoring

Có nhiều cách để thực hiện Code Refactoring, tốt nhất là thực hiện từng bước và thử nghiệm lại sau mỗi thay đổi. Kiểm thử để đảm bảo rằng chức năng chính của chương trình được giữ nguyên nhưng code đã cải thiện để dễ đọc và an toàn hơn.

Tái cấu trúc là một quá trình thủ công, nhưng một số công cụ có thể giúp tăng tốc quá trình đó. Một số phương pháp Code Refactoring: 

• Chỉnh sửa lại các phương pháp viết code để code được sắp xếp hợp lý, loại bỏ trùng lặp và dễ dàng thực hiện các thay đổi khác trong tương lai.
• Đơn giản hóa các biểu thức điều kiện để chúng dễ hiểu hơn, cải thiện giao diện cho Interaction Class.
• Di chuyển tính năng đối tượng để phân phối chức năng tốt hơn giữa các Class. Bao gồm chức năng di chuyển an toàn, tạo Class mới và ẩn các chi tiết triển khai.
• Tổ chức dữ liệu để cải thiện khả năng xử lý và liên kết Class. Nhằm giúp Class có thể tái sử dụng và linh hoạt hơn.
• Cải thiện tính khái quát.
• Thanh toán các khoản nợ kỹ thuật đã tích lũy theo thời gian. 

Code Refactoring cho Database (cơ sở dữ liệu)

Tái cấu trúc cũng áp dụng cho database, bao gồm:

• Cấu trúc: Có thể thay đổi tên của bảng hoặc cột sao cho dễ hiểu hơn. 
• Chất lượng dữ liệu: Thực hiện thay đổi để cải thiện chất lượng dữ liệu. 
• Tính toàn vẹn của việc tham chiếu: Bất kỳ dữ liệu nào được liên kết với bảng phải tồn tại và dữ liệu không sử dụng cần xóa khỏi cơ sở dữ liệu.
• Kiến trúc: Cải thiện cách các ứng dụng bên ngoài giao tiếp với cơ sở dữ liệu.
• Phương pháp: Thay đổi code nhằm cải thiện chất lượng tổng thể.
• Chuyển đổi: Những thay đổi trong lược đồ cơ sở dữ liệu. Ví dụ: Thêm cột bổ sung.

Cách để biết Code Refactoring hiệu quả

Checklist này sẽ giúp bạn xác định khi nào code đã được tái cấu trúc hiệu quả:

• Tên, lớp và phương thức hoặc các thuật toán đã được cải thiện. 
• Không trùng lặp. 
• Các lớp đã hoạt động đúng trong phạm vi không và không bị thừa. 
• Vượt qua hết các trường hợp kiểm thử. 
• Dễ duy trì và cải tiến trong tương lai. 

Nhược điểm khi Code Refactoring

• Tốn thời gian: Không thể biết mất bao lâu để hoàn thành tái cấu trúc code do nhiều lỗi sai. Hoặc tốn thời gian trong việc kiểm tra lỗi code. 
• Kiểm thử lại: Code Refactoring khiến bạn phải tốn công sức kiểm thử lại để phát hiện và check lỗi. 
• Tương thích ngược: Đôi khi code chỉ hoạt động với phiên bản cũ, phiên bản mới sẽ vô ích. 
• Gây ra lỗi: Code Refactoring có thể khiến các đoạn Automation Scripts chức năng (functional) và phi chức năng (non-functional) bị lỗi.

Kết luận

Đến đây, có lẽ bạn đã hiểu được Code Refactoring là gì. Đây là một hoạt động mang lại nhiều lợi ích cho lập trình viên, giúp hoạt động xây dựng, phát triển phần mềm được thuận lợi hơn. 

Đọc thêm các bài viết hữu ích tại BKNS.

[mautic type=”form” id=”6″]

Theo dõi tài khoản mạng xã hội của BKNS để cập nhật nhiều hơn: 

+ Fanpage: https://www.facebook.com/bkns.vn

+ Youtube: https://www.youtube.com/c/BknsVn1

+ Pinterest: https://www.pinterest.com/bknsvn/

+ LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/bkns-vn/